گوچین Guqin

([kùtɕʰǐn] ⓘ؛ چینی: 古琴) یک ساز موسیقی چینی هفت سیمی مضرابی است. این ساز از دوران باستان نواخته می‌شده و به طور سنتی مورد توجه محققان و ادبا به عنوان سازی با ظرافت و ظرافت بسیار بوده است، همانطور که با نقل قول “یک جنتلمن بدون دلیل خوب از چین یا سِ خود جدا نمی‌شود” برجسته شده است، و همچنین با فیلسوف باستانی چینی کنفوسیوس مرتبط است. گاهی اوقات توسط چینی‌ها به عنوان “پدر موسیقی چینی” یا “ساز فرزانگان” شناخته می‌شود. گوچین Guqin را نباید با گوژنگ، یکی دیگر از سازهای زهی بلند چینی که آن هم بدون پرده است، اما دارای خرک‌های متحرک در زیر هر سیم است، اشتباه گرفت.

به طور سنتی، این ساز به سادگی “چین” (琴)[2] نامیده می‌شد، اما تا قرن بیستم این اصطلاح برای بسیاری از سازهای موسیقی دیگر نیز به کار گرفته شد: سنتور چکشی یانگچین، خانواده هوچین از سازهای زهی آرشه‌ای، و پیانوی غربی (گانگچین (钢琴)) و ویولن (شیائوتیچین (小提琴)) نمونه‌هایی از این کاربرد هستند. پیشوند “گو-” (古؛ به معنی “باستانی”) بعداً برای روشن شدن اضافه شد.

بنابراین، این ساز امروزه “گوچین” Guqinنامیده می‌شود. همچنین می‌توان آن را چی‌شیان-چین (七絃琴؛ به معنای تحت‌اللفظی “چین هفت سیمه”) نامید. از آنجا که کتاب رابرت هانس ون گولیک در مورد چین “افسانه‌های عود چینی” نام دارد، گوچین Guqinگاهی اوقات به اشتباه لوت نامیده می‌شود. سایر طبقه‌بندی‌های نادرست، عمدتاً از دیسک‌های فشرده موسیقی، شامل «هارپ» یا «هارپ رومیزی» می‌شود.

گوچین Guqinسازی بسیار آرام با محدوده صوتی حدود چهار اکتاو است و سیم‌های باز آن در رجیستر باس کوک می‌شوند. پایین‌ترین کوک آن حدود دو اکتاو زیر دو میانی یا بم‌ترین نت روی ویولنسل است. صداها با زخمه زدن سیم‌های باز، سیم‌های بسته و هارمونیک‌ها تولید می‌شوند. استفاده از گلیساندو – نت‌های کشویی – صدایی شبیه به ویولنسل پیتزیکاتو، کنترباس بدون پرده یا گیتار اسلاید به آن می‌دهد.

چین دارای ۱۳ «هوی» است که نشان‌دهنده موقعیت‌های مختلف در یک سیم هستند. فشار دادن «هوی» مختلف، کلیدهای صدای متفاوتی ایجاد می‌کند. چین همچنین قادر به تولید هارمونیک‌های زیادی است که ۹۱ مورد از آنها رایج‌ترین هستند و با موقعیت‌های نقطه‌دار نشان داده می‌شوند. طبق سنت، ساز چین در ابتدا پنج سیم داشت که نمایانگر گونگ، شانگ، جوئه، ژی و یو در سیستم موسیقی باستانی چین بودند، اما سازهای باستانی شبیه به چین با تنها یک یا چند سیم پیدا شده‌اند. شکل مدرن آن به هفت سیم تثبیت شده است.

بیش از ۳۳۶۰ قطعه موسیقی گوچین Guqin از دوره‌های باستانی و امپراتوری باقی مانده است. در ۷ نوامبر ۲۰۰۳، یونسکو اعلام کرد که گوچین Guqinچینی به عنوان میراث فرهنگی ناملموس جهانی انتخاب شده است. در سال ۲۰۰۶، گوچین در فهرست میراث فرهنگی غیرمادی ملی چین قرار گرفت. در سال ۲۰۱۰، یک گوچین Guqinاز دوره سونگ به قیمت ۲۲ میلیون دلار فروخته شد که آن را به گران‌ترین ساز موسیقی فروخته شده تاکنون تبدیل کرد.

تاریخچه Guqin

سلسله تانگ (618-907) ساز چین، “جیو شیائو هوان پی”

دختری در حال نواختن گوچین، Guqin سلسله هان شرقی، مجموعه موزه هنرهای آسیایی تولون، فرانسه
افسانه‌ها می‌گویند که ساز چین، که از همه سازهای موسیقی چینی مورد احترام‌تر است، سابقه‌ای حدود 5000 سال دارد و چهره‌های افسانه‌ای دوران ماقبل تاریخ چین – فوشی، شنونگ و هوانگ دی، “امپراتور زرد” – در ساخت آن نقش داشته‌اند. تقریباً همه کتاب‌ها و مجموعه‌های تبلچر ساز چین که قبل از قرن بیستم منتشر شده‌اند، این را به عنوان ریشه‌های واقعی ساز چین بیان می‌کنند، اگرچه اکنون این موضوع به عنوان اسطوره در نظر گرفته می‌شود.

در نوشته‌های چینی که قدمت آنها تقریباً به 3000 سال پیش برمی‌گردد، به آن اشاره شده است و نمونه‌هایی از آن در مقبره‌های حدود 2500 سال پیش یافت شده است. ریشه دقیق ساز چین (Qin) هنوز هم موضوع بحث‌های زیادی در چند دهه گذشته است.

در سال ۱۹۷۷، قطعه‌ای از «آب روان» (لیو شویی، با اجرای گوان پینگ‌هو، یکی از بهترین نوازندگان ساز چین در قرن بیستم) برای قرار گرفتن در صفحه طلایی وویجر، یک صفحه ضبط شده با روکش طلا حاوی موسیقی از سراسر جهان، که توسط ناسا با فضاپیماهای وویجر ۱ و ۲ به فضا ارسال شده بود، انتخاب شد.

این دومین قطعه طولانی موجود در دیسک است. دلیل انتخاب اثری که با این ساز خاص نواخته شده است، این است که ساختار تُنال این ساز، یعنی گام موسیقیایی آن، از قوانین فیزیکی بنیادی مربوط به ارتعاش و صداهای فرعی مشتق شده است که نشان‌دهنده ظرفیت فکری انسان‌ها در این زمینه است. در سال ۲۰۰۳، موسیقی گوچین Guqin توسط یونسکو به عنوان یکی از شاهکارهای میراث شفاهی و ناملموس بشریت اعلام شد.

مدارس، انجمن‌ها و نوازندگان

نقاشی “تینگ چین تو” (گوش دادن به چین)، اثر امپراتور سونگ، هویزونگ (۱۰۸۲–۱۱۳۵)

نقاشی سلسله سونگ، تصویرسازی از آرزوی شاد در گوچین Guqin و داستان‌سرایی اثر لیو سونگ‌نیان
مانند هر سنت موسیقی دیگر، تفاوت‌هایی در آرمان‌ها و تعامل بین افراد مختلف وجود دارد. بنابراین، مدارس و انجمن‌های مختلفی وجود دارند که این ایده‌ها و سنت‌های هنری مختلف را منتقل می‌کنند.

مکاتب تاریخی

مدارس چین
بسیاری از مدارس چین که به عنوان چین پای شناخته می‌شوند، در طول قرن‌ها توسعه یافته‌اند. چنین مدارسی عموماً در مناطقی شکل گرفته‌اند که فعالیت چین در آنها بیشترین بوده است.

برخی از مدارس آمده و رفته‌اند و برخی شاخه‌هایی دارند (مانند مدرسه می آن، شاخه‌ای از مدرسه ژوچنگ). اغلب، این مدرسه توسط یک فرد واحد سرچشمه گرفته است، مانند مدرسه وو که به نام مرحوم وو ژائوجی نامگذاری شده است. سبک می‌تواند بین مدارس به طور قابل توجهی متفاوت باشد. برخی بسیار مشابه هستند، اما برخی دیگر بسیار متمایز هستند. تفاوت‌ها اغلب در تفسیر موسیقی است. مدارس شمالی تمایل دارند که از نظر تکنیک قوی‌تر از مدارس جنوبی باشند.

اما در شرایط مدرن، تمایز بین مدارس و سبک‌ها اغلب مبهم است زیرا یک نوازنده ممکن است از نوازندگان مختلف از مدارس مختلف بیاموزد و هر یک از سبک‌های آنها را جذب کند. این امر به ویژه برای نوازندگان آموزش دیده در هنرستان صادق است. افرادی که از یک مدرسه و زیر نظر یک استاد آموزش دیده‌اند، ممکن است سبک‌های فردی متفاوتی داشته باشند (مانند ژانگ زیچیان و لیو شائوچون از مدرسه گوانگلینگ).

انجمن‌های گوچین Guqin

فهرست انجمن‌های گوچین Guqin
بین مدارس چین و انجمن‌های چین تفاوت وجود دارد. اولی به انتقال یک سبک می‌پردازد، دومی به اجرا. انجمن چین، جلساتی را با دیگر نوازندگان چین برای نواختن موسیقی و شاید بحث در مورد ماهیت چین تشویق می‌کند. چنین گردهمایی یاجی (雅集، به معنای واقعی کلمه “گردهمایی زیبا”) نامیده می‌شود و هر یک یا دو ماه یک بار برگزار می‌شود. گاهی اوقات، انجمن‌ها ممکن است برای نواختن چین به گشت و گذار در مکان‌های زیبای طبیعی بروند یا در کنفرانس‌ها شرکت کنند. آنها همچنین ممکن است در مسابقات یا تحقیقات شرکت کنند.

انجمن‌ها نیازی به ساختار سختگیرانه‌ای برای پایبندی ندارند. آنها می‌توانند به صورت تفریحی فعالیت کنند. هدف اصلی انجمن‌های چین، ترویج و نواختن موسیقی چین است. آنها فرصت‌هایی را برای ایجاد شبکه ارتباطی و یادگیری نواختن ساز، پرسیدن سوال و دریافت پاسخ ایجاد می‌کنند.

نوازندگان
بسیاری از هنرمندان در طول اعصار این ساز را نواخته‌اند و این ساز مورد علاقه محققان بوده است. ملودی‌های خاصی نیز با چهره‌های مشهوری مانند کنفوسیوس و کو یوان مرتبط هستند. برخی از امپراتوران چین نیز به ساز چین علاقه داشتند، از جمله امپراتور سلسله سونگ، هوئی‌زونگ، همانطور که به وضوح در نقاشی خودش از خودش در حال نواختن ساز چین در “تینگ چین تو” دیده می‌شود.[7][8]

معاصر
نوازندگان گوچین Guqin معاصر
نوازندگان معاصر چین از اوایل قرن بیستم تا به امروز گسترش یافته‌اند. بیشتر از گذشته، چنین نوازندگانی تمایل دارند که حرفه‌ها و مشاغل مختلفی غیر از نواختن چین داشته باشند. تنها تعداد کمی از نوازندگان هستند که فقط برای نواختن و تحقیق حرفه‌ای گوچین Guqin و نه چیز دیگری، حقوق می‌گیرند. نوازندگان ساز چین همچنین می‌توانند در سایر فعالیت‌های فرهنگی، مانند هنر، تبحر داشته باشند. یا می‌توانند تحقیقات مستقلی در مورد موضوعات موسیقی انجام دهند. اغلب، نوازندگان ممکن است سازهای دیگری (نه لزوماً چینی) بنوازند و رسیتال یا سخنرانی ارائه دهند.

اجرا

دامنه نت‌های ساز چین
نت‌های گوچین Guqin به نت‌نویسی غربی ترجمه شده‌اند
نت‌های گوچین Guqin به نت‌نویسی غربی ترجمه شده‌اند. حروف سمت چپ نشان‌دهنده نت‌های سیم باز هستند، نقاط بالا مربوط به هوی از ۱ تا ۱۳ هستند. در طول اجرای ساز چین، نوازندگان ممکن است از تکنیک‌های متنوعی برای رسیدن به پتانسیل کامل بیان ساز استفاده کنند. تبلچرهای ویژه زیادی وجود دارد که در طول قرن‌ها به طور خاص به ساز چین اختصاص داده شده‌اند تا به آنها ارجاع دهند و مجموعه‌ای از آهنگ‌های محبوب و باستانی برای انتخاب آنها وجود دارد.

تکنیک نوازندگی
تکنیک نوازندگی گوچین Guqin
صداهای ساز چین را می‌توان به سه “صدای” مشخص طبقه‌بندی کرد. نوع اول سان یین (散音) است که به معنای واقعی کلمه به معنای “صدای آزاد” است.

فرکانس پایه که با زخمه زدن یک سیم آزاد با انگشتان دست راست تولید می‌شود. نوع دوم، که با زخمه زدن یک سیم با دست راست و ضربه زدن آرام به موقعیت‌های نت خاص روی سیم با دست چپ ساخته می‌شود، صدای واضحی به نام فن یین (泛音، به معنای تحت‌اللفظی “صدای شناور”) یا هارمونیک‌های اورتون ایجاد می‌کند (تکنیک معادل آن در موسیقی غربی هارمونیک سیم یا فلاژولت است).

نت‌های گام مهم، که هوی (徽) نامیده می‌شوند، با ۱۳ نقطه سفید براق ساخته شده از میکا یا صدف دریایی که در سطح جلویی چین قرار گرفته‌اند، مشخص می‌شوند و در تقسیم‌های صحیح طول سیم قرار می‌گیرند. اورتون‌های “کریستالی هماهنگ” (کاملاً هارمونیک) فقط با ضربه زدن دقیق سیم‌ها در این هوی‌ها قابل ایجاد هستند. نوع سوم، یین (按音/案音،[23] به معنای “صدای فشرده”) است که گاهی اوقات شی یین (實音، به معنای “صدای کامل”) یا زو یین (走音، به معنای “صدای متغیر”) نیز نامیده می‌شود. این‌ها شامل کادانس‌های اصلی اکثر قطعات چین هستند.

برای نواختن یین، نوازنده سیم را با یک زیر و بمی خاص روی سطح صفحه با انگشت شست چپ، انگشت وسط یا حلقه متوقف می‌کند، با دست راست به سیم ضربه می‌زند، سپس می‌تواند دست چپ را به بالا و پایین بلغزاند تا نت را تغییر دهد. این تکنیک شبیه به نواختن گیتار اسلاید روی پای نوازنده است. با این حال، دستکاری چین بسیار متنوع‌تر از گیتار است که فقط حدود 3 یا 4 تکنیک اصلی دارد.

(به Pei Lanⓘ گوش دهید). طبق کتاب «Cunjian Guqin Zhifa Puzi Jilan»، حدود 1070 تکنیک انگشت‌گذاری مختلف برای ساز چین استفاده می‌شود. بنابراین، چین احتمالاً سازی با بیشترین تکنیک‌های نوازندگی در هر دو خانواده سازهای چینی و غربی است.[24] اکثر تکنیک‌های چین منسوخ شده‌اند، اما حدود 50 مورد از آنها هنوز در اجرای مدرن دیده می‌شوند. گاهی اوقات، گوچین Guqin را می‌توان با آرشه ویولن نواخت. صدایی شبیه به ویولنسل دارد، اما خشن‌تر.

• 
  〈挑〉 Tiao
• 
  〈勾〉 Gou
• 
  〈擘〉 Bo
• 
  〈撥〉 Bo

چهار شکل بالا از یک کتابچه راهنمای قدیمی گرفته شده‌اند.

آونگ

Guqin

بهترین آموزشگاه موسیقی ( Music Institute ) در غرب تهران 1404 (West Tehran )